Jakie są rodzaje termometrów? Ile trzymać termometr rtęciowy pod pachą?

Termometr to urządzenie medyczne służące do pomiaru temperatury ciała. Wykorzystuje się go w przypadku wystąpienia gorączki, która może być objawem zarówno ostrych infekcji, jak i przewlekłych chorób. Mimo iż termometry znajdują się niemal w każdym domu, nie wszyscy potrafią z nich prawidłowo korzystać. To zaś przekłada się na zafałszowany wynik.

Co zatem należy wiedzieć o termometrze, żeby mieć pewność, że pomiar będzie jak najbardziej miarodajny?

Jakie są rodzaje termometrów?

Wszystkie termometry pełnią tę samą funkcję. Jednak pewne różnice pomiędzy nimi sprawiają, że nie dla każdego konkretne urządzenie będzie odpowiednie. Za najbardziej klasyczne uważa się termometry cieczowe zawierające rtęć lub stopy metali ciekłych. Wśród nich znajdują się dwa podtypy: termometry rtęciowe oraz termometry galowe. Te pierwsze zostały wycofane w kwietniu 2009 roku ze względu na szkodliwość oparów rtęci. Kolejną grupę stanowią termometry zmiennofazowe, które dzielą się na jedno- lub wielorazowe. Nowoczesnymi, ale znacznie droższymi urządzeniami do pomiaru ciepłoty ciała są elektroniczne termometry dotykowe oraz termometry bezdotykowe na podczerwień. Do tej drugiej grupy należą termometry douszne i czołowe.J

Jak prawidłowo mierzyć temperaturę?

Przy prawidłowym mierzeniu temperatury ciała należy wziąć pod uwagę miejsce wykonania pomiaru oraz rodzaj termometru. W Polsce najczęściej przeprowadza się odczyt pod pachą z wykorzystaniem termometru szklanego lub elektronicznego. Końcówkę należy umieścić w dole pachowym i delikatnie przycisnąć ramieniem. Pomiar trwa 5-8 minut.

Nieco mniej popularną, choć dokładniejszą techniką jest mierzenie temperatury w jamie ustnej. Trzeba jednak pamiętać o wcześniejszym zdezynfekowaniu i przemyciu termometru. W trakcie samego badania końcówkę umieszcza się pod językiem, jednocześnie uważając, by jej nie przygryźć. O zakończeniu pomiaru informuje sygnał dźwiękowy. Najbardziej precyzyjną metodę stanowi zaś odczyt wykonany przez odbyt, podczas leżenia na boku. Do złagodzenia dyskomfortu zaleca się nałożenie na termometr odrobiny wazeliny, oliwki bądź żelu. Tak przygotowane urządzenie należy włożyć maksymalnie do połowy jego długości. Warto też rozluźnić mięśnie odbytu, aby nie zacisnęły się przypadkiem w trakcie badania i tym samym nie uszkodziły termometru.

Ile trzymać termometr rtęciowy pod pachą?

Termometr rtęciowy nie jest już możliwy do nabycia, odkąd w 2009 roku kraje Unii Europejskiej zdecydowały o wycofaniu go z obiegu. Jednak w niektórych domach bywa wykorzystywany do dziś. Przed użyciem, każdorazowo, należy nim wstrząsnąć, tak by słupek rtęci wskazywał poziom 36,6°C. Termometr rtęciowy powinno się trzymać pod pachą przez 3-4 minuty, żeby pomiar był miarodajny. Dotyczy to także tych urządzeń, które zamiast rtęci zawierają alkohol.

Jak mierzyć temperaturę u dzieci?

Dzieci często bywają niespokojne i niewspółpracują. Dlatego do pomiaru temperatury ciała w ich przypadku najlepiej nadaje się termometr bezdotykowy. Jest to jednak najdroższy z dostępnych rodzajów, a więc nie każdego na niego stać. Wówczas sprawdzi się termometr szklany, który posiada wąską końcówkę. U noworodków i małych dzieci odczytu dokonuje się w odbycie — oczywiście z zachowaniem wszelkich środków ostrożności — a dopiero od 5. roku życia można wykonać badanie także przez usta.

Jak interpretować wyniki pomiaru?

Wyniki pomiaru mogą się różnić w zależności od pory dnia, kiedy się go dokonuje. Najniższe wartości zwykle pojawiają się w nocy i nad ranem, między godziną 23:00 a 5:00. Ma to związek z przygotowaniem organizmu do snu.

Następnie temperatura będzie stopniowo wzrastać, szczególnie w momencie podejmowanie aktywności fizycznych, podczas których ciało się rozgrzewa. Najwyższą temperaturę odnotowuje się w godzinach popołudniowych — od 15:00 do 18:00. W skrócie oznacza to, że podwyższona temperatura po przebudzeniu jest bardziej niepokojąca niż ta sama wartość pojawiająca się wieczorem.

Kiedy udać się z temperaturą do lekarza?

Średnia prawidłowa temperatura ciała u człowieka wynosi 36,6°C. Jednak u każdego norma ta może być nieznacznie różna. Mowa tutaj o przedziale 36,4°C – 37,5°C. Jeśli osiąga poziom od 37,5°C do 38,0°C, wówczas pojawia się stan podgorączkowy. Natomiast w przypadku gorączki temperatura przekracza 38,0°C. W takiej sytuacji warto skonsultować się z lekarzem. Jeżeli dochodzą do tego inne niepokojące objawy, np. omdlenia, wymioty, problemy ze wzrokiem czy majaczenie, konieczne może okazać się wezwanie karetki.

Jak utylizować termometr rtęciowy?

W trosce o środowisko i własne zdrowie termometru rtęciowego nie należy wyrzucać do śmietnika. Tak jak w przypadku przeterminowanych leków, powinno się oddać go do apteki lub MPSZOK-u, pod warunkiem, że nie został uszkodzony. Jeśli jednak termometr uległ stłuczeniu, należy zachować szczególną ostrożność ze względu na toksyczne opary rtęci. Wówczas konieczne jest bezpieczne zapakowanie urządzenia w szczelnie zamkniętym pojemniku i przekazanie go do PSZOK-u.

Termometr to popularne urządzenie diagnostyczne — jedno z najczęściej wykorzystywanych w warunkach ambulatoryjnych. Pozwala na określenie poziomu gorączki i pomaga w podjęciu decyzji odnośnie właściwego leczenia. Czasem jednak, zwłaszcza w przypadku bardzo wysokiej temperatury, niezbędne może się okazać zasięgnięcie porady lekarza.